Yazar Tantunatura- 779
- 0
İklim, biz insanları ve içinde yaşadığımız doğayı etkileyecek ölçekte değişime uğruyor. Yüksek sıcaklıklar, kuraklık, büyük orman yangınları, seller ve fırtınalar, tüm dünyada ekosistemi, hayvanları ve insanları risk altında bırakıyor. Gıda sorunları, temiz suya erişim sıkıntısı, göçler, salgın hastalıklar gibi olumsuz sonuçların neticesinde canlı yaşamının sürdürülebilirliği tehlike altına giriyor.
Pek çok farklı sebebi olan iklim değişikliğinin ana nedeni insan faaliyetleri olarak görülüyor. İnsanlık olarak değiştirebileceğimiz bazı temel nedenler arasında, fosil yakıtların yakılması, enerji tüketiminin artması, doğal arazilerin tarım için dönüştürülmesi sayılabilir. İklim değişikliği, bilinçsiz yaşam şekli, yanlış hükümet politikaları, sanayileşme gibi pek çok etkenin neticesinde, çok uzun yıllara dayanan küresel bir sorun. Peki, iklim değişikliğinin ciddi boyutlara ulaştığı belirtilen bu zaman diliminde yapabileceğimiz bir şey yok mu? Elbette var. Doğayı korumak için bireysel ölçekte değiştirebileceklerimizden bahsedeceğiz.
Suyunu Koru
İklim değişikliği, su kıtlığına ve su kaynaklarının kirlenmesine neden oluyor. İklim değişikliğine neden olan etkenleri ortadan kaldırmaya çalışmak kolay olmasa da elimizdeki su mevcudiyetini koruyabiliriz. Global çapta alınacak önlemlerin yanı sıra bireysel olarak suyu korumak hepimizin sorumluluğunda. Aksi takdirde yeni nesiller risk altında olmaya devam edecek.
Suyun kullanımı için pompalama ve arıtma gibi işlemler enerji gerektirir ve bu da karbon emisyonunu artırır. Hem enerji tasarrufu hem de su tasarrufu için suyu bilinçli şekilde tüketin. Dişlerinizi fırçalarken, duş alırken suyu tasarruflu kullanın. Sızdıran muslukların ya da boruların tamirini ihmal etmeyin. Suyu kirleten deterjan ve diğer kimyasalların tüketimini azaltın. Çamaşır ve bulaşık makinesini tam dolu şekilde çalıştırın. Balkonunuzu nadiren yıkamaya çalışın. Çimleri sadece gerektiğinde, günün en serin saatlerinde sulayın. Otomobilinizi daha uzun aralıklarla yıkatın.
Ulaşımda Sorumluluk Bilinci
Dünyada iklim değişikliğine neden olan faktörlerin başında otomobil kaynaklı sera gazı emisyonu yer alıyor. Günlük iş ev ulaşımında ya da seyahatlerinizde daha sorumlu davranmaya çalışın. Daha çok yürüyün, bisiklet ve toplu taşıma aracı kullanın. Araç içinde tek başınıza seyahat etmekten olabildiğince kaçının. İşvereninizle uzaktan çalışma imkânları hakkında konuşun.
Enerji Tasarruflu Cihazlara Yatırım Yapın
Evde en çok kullanılan aletler beyaz eşyalardır. Eğer beyaz eşya almayı düşünüyorsanız az enerji sarfiyatı yapan ürünlere yönelin. Başta beyaz eşya olmak üzere evde kullanılacak elektronik cihazların seçiminde dünya standartlarından biri olan Energy Star etiketli olmasına ya da Avrupa Birliği enerji tüketimi sınıflandırmasında (en verimli A sınıfı olmak üzere A’dan G’ye kadar) enerji açısından verimli olmasına özen gösterin. Bunun yanı sıra evde kullandığınız tüm aydınlatma sistemlerinde LED ampul tercih edin.
Geri Dönüştürün
Geri dönüşüm için yapacağınız şey oldukça basittir. Ev ve iş yerinizde atıklarınızı bu bilinçle oluşturmanız gerekir. Örneğin 7.000 işçiden oluşan bir ofis binası bir yıl boyunca tüm kağıt atıklarını geri dönüştürdüğünde, bu neredeyse 400 arabayı trafikten çıkarmakla eşdeğer bir etki yaratır. Evinizde de geri dönüşüm için çöplerinizi ayırabilirsiniz. Ayırdığınız atıkları, belediyeler tarafından yerleştirilmiş en yakın atık kutularına atın. Ayrıca sıvı yağ, pil, elektronik gibi atıklarınızı da evsel atıklardan ayırmaya özen gösterin. Bu konuda yine bağlı bulunduğunuz belediyeden destek alabilirsiniz. Günümüzde belediyelerin hemen hepsi bu atıklar için özel atık kutuları temin etmekte ya da belirli günler toplama yapmaktadır.
Kompostlamayı Deneyin
Atık, kullanılmamış kaynak olmakla birlikte doğada ciddi bir sorun yaratır. İnsan kaynaklı organik atıklar, kompost sayesinde yeniden kullanılabilir. Eğer bahçeniz ya da saksıda bitkileriniz varsa evde kompostlama yapmayı deneyebilirsiniz. Aksi durumda evinizden çıkan tüm mutfak atıkları ve bahçe atıkları çöp olacak ve sera gazı üretecektir.
Evde kompost yapmak için bahçe ya da balkonunuzda bir alana özel kompost kutuları koyabilir ya da ev tipi kompost makinesi ile daha pratik bir yol izleyebilirsiniz. Ortalama, günde 1-2 kg atık işleyen bu makineler sayesinde hem atıklarınız azalır hem de doğal gübre elde etmiş olursunuz.
Bilinçli Alışveriş Yapın
Daha az plastik satın alın. Geri dönüştürülebilir ürünleri tercih edin. Poşet yerine alışveriş çantası kullanın. Satın alma kararlarınızı, ürünün çevreye olan etkilerini göz önünde bulundurarak alın. Sürdürülebilir ambalajlı ürünleri tercih etmeye çalışın.
Isınma ve Soğutma Kaynaklarını Tasarruflu Kullanın
Yaz aylarında klimayı daha az çalıştırmayı deneyin. Klima çalışırken kapı ve pencerelerin kapalı olmasına dikkat edin. Kışın, ideal oda sıcaklığı olan 21-22 derecelerin üzerinde çıkmamaya çalışın. Oda sıcaklığını bir derece düşürmek, dört kişinin yaşadığı bir evin CO2 emisyonlarını yılda yaklaşık 350 kilogram azaltır.
Daha Az Kırmızı Et Daha Çok Sebze Yiyin
Yüksek miktarlarda et tüketimi daha fazla hayvancılık anlamına gelir. Çiftlik hayvancılığı, karbondioksit emisyonunun %9’unu oluşturmakta olup küresel ısınmaya neden olan etkenler arasında önemli bir paya sahiptir. Et tüketimini azaltıp beyaz et, balık ya da bitkisel gıda kaynaklarına yönelmek doğanın korunmasına katkı sağlayacaktır.
Daha Az Çamaşır Yıkayın
Giydiklerinizi ve ev tekstillerini yıkarken tasarruflu hareket edin. Birçok kişi giysilerini tek sefer giyip yıkamak için kirliye atar. Oysa giysilerin bazıları birkaç kez giyilebilir. Benzer şekilde havlu ve yatak tekstillerinin yıkama sıklığını azaltmaya çalışın. Çamaşır makinesini düşük sıcaklıkta çalıştırın. Çoğu çamaşır 30 derecede temizlenebilir. Ne kadar yüksek sıcaklık o kadar fazla enerji tüketimi anlamına gelir.
Organik Tarım Ürünlerini Tercih Edin
Organik tarım, geleneksel tarımın ihtiyaç duyduğu enerji miktarının yarısına ihtiyaç duyar. Geleneksel tarım, arazinin daha çok kirlenmesine neden olur. Ayrıca geleneksel tarımla üretilen gıdalar ülkeler arası dolaşımda daha fazla rol oynar. Bu da daha çok karbondioksit salınımı anlamına gelir. Dünyanın bir ucundan diğerine uçakla yiyecek taşımak, 50 km taşımaya kıyasla 1700 kat daha fazla karbondioksit salınımına neden olur. Yiyeceklerinizi arazi üzerinde daha az olumsuz etkisi olduğunu bildiğiniz yerel üreticilerden sağlamaya çalışın.
Kaynaklar
Çiftlik Hayvanları ve Küresel İklim Değişikliği
Arasındaki Etkileşim – https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/481789
https://wasteless.zerowastescotland.org.uk/articles/easy-guide-to-composting-home
https://www.ecowatch.com/save-the-earth-2646032543.html
https://ec.europa.eu/clima/citizens/climate-tips/adapt-your-shopping-and-eating-habits_en
