Yazar Tantunatura- 1.344
- 0
C vitamini ya da bilimsel adıyla “Askorbik Asit” özellikle kemik ve kıkırdak gelişimine, yaraların iyileşme süreçlerine, kan damarlarındaki işleyişe, kas ve kemiklerde oluşan kollajen proteini oluşturmaya ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye yarayan en önemli vitaminlerden birisidir.
Askorbit asit ya da halk tarafından bilinen adıyla C vitamini suda çözünen yapısı ile vücut tarafından üretilemediği için dışarıdan alınması gereken bir vitamin türüdür. Dışarıdan besin yoluyla alınan bu vitamin vücut tarafından depolanmaz ve dolayısıyla gün içerisindeki ihtiyaç dâhilinde günlük olarak alınır. Tüm bunlara ek olarak özellikle toksik içerikli kimyasalların ve sigaranın vücut üzerinde oluşturduğu tahribata karşı önemli bir antioksidan görevi görmesinden dolayı büyük bir önem arz eder. Günlük ihtiyacın üzerinde alınan C vitamini vücuttan ter ve idrar yolu ile atılır.
Askorbit asitle ilgili ilk bilimsel araştırmalar 1907 yılında Holst ve Frolich isminde iki bilim insanı tarafından yapılan deneyler sonucu ortaya çıkarılmıştır. Daha sonraları İngiliz biyokimyacı Drummond tarafından “Vitamin C” ismiyle anılmaya başlayan bu vitamin 1929 yılında biyokimyager Zilya ve çalışma arkadaşları tarafından limon üzerinden izole edilerek ayrıştırılmıştır. 1928 yılında Szent-Gyorki isimli biyokimyager yaptığı bir çalışmada L-askorbik asidi böbrek üstü bezlerinden ayrıştırılarak hekzo-uronik asit ismiyle tanımlamış ve daha sonraları bitki dokularında da keşfetmiştir. Bu keşif sonrası limondan izole edilerek ayrıştırılan C vitaminini açıklamış ve C vitamininin literatüre girişini kuvvetlendirmiştir.
Nihayet 1928 yılında yapılan bu çalışmadan sonra Tillmans, Nelson, Harris, Vedder ve Von Vargha isimli biyokimyagerler C vitamininin glikozdan sentezini sağlamışlar ve vitaminin nihai kimliğini literatüre kazandırmışlardır.
C vitamininin vücutta üretilemediğinden dolayı bu vitaminin tamamı besin yoluyla alınmak zorundadır. C vitamininin eksikliğinde yaşanacak rahatsızlıkların başında gelen en önemli hastalık İskorbüt hastalığıdır. Bu hastalığın dışında, C vitamini eksikliğinde görülen diğer rahatsızlıklar genellikle diş eti hastalıkları, eklem ağrıları, bağışıklık sisteminin zayıflaması, kas ağrıları ve geç iyileşen yaralardır.
C vitamini yönünden zengin besinlerin başında kuşburnu gelir. 100 gram kuşburnunda 0,450 mg C vitamin bulunabilir. Bunun dışında özellikle maydanoz, narenciye ürünleri, kivi, ananas, çilek ve frenk üzümü gibi meyveler de ciddi miktarlarda C vitamini içerir. Elma, armut ve erik gibi diğer popüler meyveler ise sayılan ilk meyvelere oranla ikincil anlamda, daha az C vitamini içermektedir.
C vitaminin günlük olarak karşılanması için özellikle içerisinde maydanoz ve limon içeren salatalar tüketilebilir. Bunun dışında tekil anlamda tüketilen ilgili meyvelerle günlük C vitamini ihtiyacı rahatlıkla giderilebilir. Tüm bunların dışında C vitamini çeşitli kimyasal işlemlerle meyvelerden izole edilerek hap haline getirilir. Eczanede satılan C vitamini tabletleri ve C vitamini içeren takviye edici gıdalar bu izolasyonun sonucunda üretilir ve prospektüste belirtilen şartlarla tüketilebilir.
Kaynaklar
https://www.medicalpark.com.tr/c-vitamini/hg-2352
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/940148
